آنفولانزای کودکان: علائم، دوره بیماری و نکات پزشکی

چه عواملی زمینه‌ساز آنفولانزا در کودکان هستند؟

برای بررسی دقیق‌تر علائم این بیماری، ابتدا باید علت‌های بروز آن را بشناسیم. عامل اصلی ایجاد این بیماری ویروس‌های نوع A و B هستند که سالانه سبب شیوع گسترده آنفولانزا، خصوصاً در زمستان و اوایل بهار، می‌شوند.

در مقایسه با این ویروس‌ها، ویروس نوع C شدت کمتری دارد و معمولاً به صورت بیماری مشابه سرماخوردگی ظاهر می‌شود. از ویژگی‌های ویروس نوع A می‌توان به قابلیت ایجاد پاندمی اشاره کرد. بچه‌ها به دلیل ارتباط زیاد با همسالان در مهدکودک‌ها و مدارس، عدم رعایت بهداشت مناسب و داشتن سیستم ایمنی نیمه‌کامل، بیش از دیگران در معرض ابتلا قرار دارند. شرایط محیطی مثل هوای سرد و مکان‌های بسته نیز می‌توانند به سرعت انتشار این بیماری کمک کنند.

<

آیا آنفولانزا در کودکان به آسانی منتقل می‌شود؟

بله؛ این بیماری دستگاه تنفسی یکی از مسری‌ترین عفونت‌های ویروسی است. انتقال آن به دو شیوه انجام می‌شود:

انتقال مستقیم

وقتی فرد سالم، قطرات تنفسی فرد آلوده را هنگام سرفه یا عطسه تنفس می‌کند یا از طریق تماس نزدیک، استفاده مشترک از ظروف غذاخوری یا بوسیدن در معرض ویروس قرار می‌گیرد. این قطرات قدرت انتشار تا فاصله حدود دو متری را دارند و به سادگی موجب آلوده شدن دستگاه تنفسی می‌شوند.

انتقال غیرمستقیم

از طریق لمس اشیاء یا سطوح آلوده، سپس تماس دست با بینی، دهان یا چشم‌ها. ویروس بسته به نوع محیط می‌تواند تا پنج روز روی سطوح باقی بماند، بنابراین این روش خطر انتقال ویروس را افزایش می‌دهد و رعایت شستن مرتب دست‌ها و ضدعفونی سطوح ضروری است.

نشانه‌های اصلی آنفولانزا در کودکان چیست؟

علائم اولیه اکثراً دو تا چهار روز پس از ورود ویروس به بدن پدیدار می‌شوند و معمولاً ناگهانی هستند. کودک ممکن است در چند ساعت از حالت عادی به تب بالا، لرز، بدن‌درد و ضعف شدید برسد. تب تا ۴۰ درجه، سردرد، گلودرد، آبریزش بینی، سرفه خشک و خستگی عمومی از نشانه‌های شایع این بیماری هستند.

در کودکان، خاصه خردسالان، نشانه‌هایی نظیر بی‌اشتهایی، درد شکمی، تهوع و استفراغ نیز دیده می‌شود. نوزادان زیر شش ماه غالباً علائم مشخصی ندارند و تغییراتی مانند کاهش تعامل، بی‌حالی، یا کم شدن دفعات دفع ادرار را نشان می‌دهند که ممکن است به دلیل کمبود آب بدن آن‌ها باشد.

<

راهبردهای درمان سریع آنفولانزا در کودکان

در اغلب موارد، عملکرد سیستم ایمنی بدن برای بهبود کافی است و والدین باید شرایط استراحت و اقدامات حمایتی را فراهم کنند. با این حال برای کودکانی که زیر دو سال هستند یا علائم شدید دارند، پزشک ممکن است داروهای ضدویروس تجویز کند.

این داروها اگر در ۴۸ ساعت ابتدایی مصرف شوند، شدت و مدت بیماری را کاهش می‌دهند. درمان حمایتی شامل مصرف مایعات کافی، پیشگیری از کمبود آب، تغذیه مناسب و بررسی مداوم وضعیت کودکان است. در صورت مشاهده تنگی نفس یا تب بسیار بالا، مراجعه به پزشک فوراً توصیه می‌شود.

داروهایی که برای آنفولانزا در کودکان مؤثر هستند

پزشک با توجه به سن، وزن، وضعیت کلی و نوع ویروس داروی مناسب را تجویز می‌کند. داروهایی مثل استامینوفن و ایبوپروفن برای کاهش تب به کار می‌روند و داروهای ضدویروس مانند اوسلتامیویر یا زانامیویر از تکثیر ویروس جلوگیری می‌کنند. مصرف نادرست این داروها می‌تواند خطرناک باشد و باید با تجویز پزشک صورت گیرد.

روش‌های خانگی موثر برای بهبود آنفولانزا در کودکان

کنار داروهای تجویزی، روش‌های طبیعی می‌توانند اثرات چشمگیری داشته باشند:

• مصرف مایعات گرم مثل دمنوش زنجبیل و عسل یا چای سبز برای کاهش التهاب مفید است.
• سوپ مرغ و شلغم به عنوان منبعی از مواد مغذی و انرژی کمک شایانی به بهبود کودک می‌کند.
• استفاده از عسل طبیعی، سیستم ایمنی را تقویت کرده و التهاب را کاهش می‌دهد.
• دریافت ویتامین C از میوه‌ها و سبزیجات تازه مقاومت بدن را افزایش می‌دهد.

<

پیامدهای عدم درمان مناسب در کودکان

در صورت عدم توجه به درمان، آنفولانزا ممکن است به بیماری‌های دیگری مانند ذات‌الریه، برونشیت، عفونت گوش یا سینوس‌ها منجر شود. کودکان کوچک‌تر و کسانی که سیستم ایمنی ضعیف دارند بیشتر در معرض ابتلا به این شرایط هستند. همچنین، بیماری ممکن است موجب مشکلات تنفسی مانند خروسک شود که با گرفتگی صدا و دشواری در نفس‌کشیدن همراه است.

مدت زمان تب در کودکان مبتلا به آنفولانزا

تب و علائم اصلی معمولاً ظرف پنج روز کاهش پیدا می‌کند. اما علائمی مانند سرفه و ضعف می‌توانند تا دو هفته ادامه داشته باشند. در صورت طولانی شدن یا شدیدتر شدن علائم پس از بهبود اولیه، حتماً باید به پزشک مراجعه کرد.