این راز محصولات آرایشی است؛ هورمونهای شما در خطر تغییر قرار دارند

پارابن، نگهدارندهای شیمیایی در محصولات آرایشی بهداشتی است که به گفته برخی تحقیقات میتواند باعث اختلالات هورمونی و تهدیدی برای سلامتی باشد. استفاده از محصولات «بدون پارابن» انتخابی آگاهانه برای محافظت از بدن شماست.
زمانی که در فروشگاههای محصولات آرایشی و بهداشتی به دنبال خرید کرم، شامپو، یا ضدآفتاب هستید، ممکن است با عبارت «بدون پارابن» روبرو شوید. اما پارابن چیست و چرا تا این حد درباره آن بحث میشود؟ آیا باید نگران حضور این ماده در ترکیبات محصولات مراقبتی پوست و مو باشیم؟
<
مواد نگهدارندهای که به پوست شما نفوذ میکنند
پارابنها دستهای از مواد شیمیایی هستند که به عنوان نگهدارنده در طیف گستردهای از محصولات آرایشی و بهداشتی مورد استفاده قرار میگیرند. وظیفه اصلی آنها جلوگیری از رشد میکروبها، قارچها و باکتریها و به طبع، افزایش عمر مفید محصولات است.
انواع رایج این مواد شامل متیل پارابن (Methylparaben)، پروپیل پارابن (Propylparaben)، و بوتیل پارابن (Butylparaben) میباشند که نام آنها را ممکن است در ترکیبات درجشده روی محصولات مشاهده کنید. اولین کاربردهای این ماده به سال ۱۹۲۰ بازمیگردد و امروزه در محصولاتی مانند کرمهای مرطوبکننده، شامپوها، نرمکنندههای مو، لوسیونهای بدن، کرمهای ضدآفتاب و حتی برخی از مواد غذایی و داروها یافت میشود.
اثرات خطرناک پارابن
در سالهای اخیر، مطالعات بسیاری درباره مشکلات احتمالی ناشی از مصرف بلندمدت پارابنها انجام شده است. مواردی که بیشترین نگرانی را به دنبال داشتهاند شامل موارد زیر هستند:
1. تأثیر بر سیستم هورمونی
پارابنها دارای ویژگیهایی شبیه به هورمون استروژن هستند و میتوانند عملکردهای هورمونی بدن را تقلید کنند. این مسئله احتمالاً میتواند تعادل غدد درونریز بدن را مختل کند.
۲. ارتباط احتمالی با سرطان سینه
یکی از مطالعات انجامشده در سال ۲۰۰۴، آثار پارابن در بافت تومورهای سینه را شناسایی کرد. هرچند این تحقیق تنها وجود پارابن را تأیید کرد و رابطه مستقیم علّی میان پارابن و سرطان را ثابت نکرد، اما نگرانیها نسبت به این ماده افزایش یافت.
۳. تحریکات پوستی
افرادی که دارای پوست حساس هستند ممکن است در برابر پارابن واکنش نشان دهند. علائم این حساسیت شامل خشکی، خارش یا قرمزی خواهد بود. به همین دلیل، بسیاری از برندها در محصولات مخصوص پوستهای حساس از این ماده استفاده نمیکنند.
<
چالشی بزرگ: پارابنها در ضدآفتابها
ضدآفتابها از محصولاتی هستند که معمولاً از پارابن برای افزایش مقاومت و دوام آنها استفاده میشود. زیرا این کرمها در معرض شرایط سخت مانند گرما و رطوبت قرار دارند و پارابن از کاهش کیفیت آنها جلوگیری میکند.
اما تحقیقات نشان دادهاند که پارابن هنگامی که در معرض اشعه فرابنفش قرار میگیرد، ممکن است تجزیه شود و رادیکالهای آزاد تولید کند. این رادیکالها توانایی آسیب به سلولهای پوستی، ایجاد چین و چروک یا حتی مشکلات جدیتر مانند جهش سلولی را دارند.
قوانین مربوط به پارابن
در اتحادیه اروپا، استفاده از برخی نوعهای پارابن در محصولات کودکان محدود یا ممنوع شده است. در ایالات متحده، بررسیهای سازمان FDA درباره این ماده هنوز ادامه دارد و محدودیت کلی اعمال نشده است. در ایران نیز، برندها موظفند وضعیت وجود پارابن را روی محصولات خود درج کنند.
جایگزینهای طبیعی
برخی برندها برای کاهش استفاده از مواد شیمیایی به جایگزینهای طبیعی روی آوردهاند. موادی مانند بنزوات سدیم یا پتاسیم سوربات نمونههایی از نگهدارندههای ایمنتر هستند. این مواد احتمال بروز عوارض کمتری دارند، هرچند ماندگاری محصولات حاوی آنها کوتاهتر است.
آیا باید از محصولات حاوی پارابن اجتناب کنیم؟
پاسخ قطعی وجود ندارد. در بیشتر موارد مقدار استفادهشده از این ماده در محصولات محدود و ایمن است. اما به طور کلی، انتخاب محصولات بدون پارابن برای افراد دارای پوست حساس، کودکان یا زنان باردار گزینه مطمئنتری محسوب میشود.